Fot. © ks. Tomasz Ślesik (Kardynał Stanisław Ryłko, Przewodniczący Papieskiej Rady ds. Świeckich, w rozmowie z Arcybiskupem Stanisławem Gądeckim).

25 października 2008. Dzień rozpoczęliśmy od Mszy św. dla wszystkich pielgrzymów poznańskich w Bazylice Świętego Piotra, za konfesją – przewodniczył jej ks. kard. Zenon Grocholewski. W homilii rozwinął on temat wiary, która wprowadza człowieka w nową perspektywę odniesienia do otaczającego go świata. Jest ona podobna do widoku nieba nocą. Właśnie wiara ukazuje szersze kontury świata niż te, które widzimy naszym własnym wzrokiem.

Obrady synodalne, co do materii i treści, zostały dziś zamknięte w czasie przedpołudniowym. Podjęto dalszą lekturę końcowego spisu propozycji (w liczbie 55) w języku łacińskim. Przy pomocy aparatury elektronicznej mogliśmy sprawnie przeprowadzić głosowanie nad wszystkimi propozycjami, które (jak mówiłem) zostaną potem przedstawione Ojcu Świętemu do ewentualnego wykorzystania przy opracowaniu posynodalnej adhortacji apostolskiej. Nie wolno, oczywiście, podawać wyników głosowania, ale można powiedzieć, że żadna propozycja nie została całkowicie odrzucona, niewiele z nich przeszło jednogłośnie, co do kilku były pewne dość ostre zastrzeżenia. Zasadniczo większość wypowiadała się za treścią tych poprawionych propozycji, w ich drugiej i finalnej wersji.

Odbyło się dziś uroczyste oddawanie tekstu końcowego spisu propozycji. Aby on nie wyszedł poza zespół ludzi stanowiących Synod oraz dla udokumentowania przeprowadzonych prac, każdy z tekstów został uroczyście oddany po imiennym wywołaniu poszczególnych Ojców Synodalnych i złożony do archiwum. Na tych tekstach jest zaznaczone placet – non placet, czyli po każdej sugestii dany Ojciec synodalny wpisał swój głos i to zostaje jako część dokumentacji synodalnej.

Następna kwestia nie związana bezpośrednio z tym Synodem to prośba o przedstawienie trzech propozycji ewentualnych tematów do podjęcia na następnym zgromadzeniu synodalnym. Takie tematy, które by miały zasięg ogólnoświatowy, jednocześnie dotykały ważnej problematyki i nie były jeszcze do tej pory poruszane na synodach. Wszystkie one zostały przekazane. Dotyczą one między innymi: życia wewnętrznego Kościoła, dialogu ze światem, sytuacji obecnego czasu, problemów przyszłościowych mających stanąć przed Kościołem.

Pod koniec rozdano nam dwie wersje Orędzia, które w głównym trzonie przygotował Arcybiskup Gianfranco Ravasi. Wersja dłuższa została wydrukowana w pięciu językach (niemieckim, angielskim, hiszpańskim, francuskim i włoskim). Drugi i zarazem krótszy wariant to synteza, którą opracował sam Arcybiskup Ravasi w wersji dwustronicowej. Bardziej tego nie dałoby się już streścić.

Następny punkt dnia to obiad wszystkich grup synodalnych z Ojcem Świętym w przedsionku Auli Pawła VI. Tam przygotowano uroczysty posiłek na cześć uczestników Synodu. Bardzo piękna uroczystość, podczas której przemówił sekretarz generalny Synodu, abp Nikola Eterović, także abp George Pell z Syndey. Wypowiedź Ojca Świętego zamykała spotkanie.

Tyle wydarzeń przedpołudniowych. Po południu właściwie niewiele, odwiedziliśmy naszą poznańską grupę pielgrzymkową, która znajduje się nieco poza Rzymem, w Sassone, u Karmelitanek.

Jutro uroczyste zamknięcie Synodu. O godzinie 9.30 dziękczynna Msza Święta w Bazylice Świętego Piotra pod przewodnictwem Ojca Świętego Benedykta XVI. Wtedy rozpocznie się wielki exodus Ojców Synodalnych. Każdy wróci do swojego domu i będzie się starał przełożyć to, w czym uczestniczył, na język codzienny, aby w diecezjach wszyscy ludzie dobrej woli mogli z tego skorzystać.